Γυναικολογικό Υπερηχογράφημα

Το γυναικολογικό υπερηχογράφημα είναι μία ανώδυνη, μη επεμβατική εξέταση που έχει ως στόχο τον έλεγχο της μήτρας, του ενδομήτριου και των ωοθηκών. Συγκεκριμένα, ελέγχεται η κλίση, το σχήμα, το μέγεθος και το περίγραμμα της μήτρας, το μυομήτριο αλλά και το ενδομήτριο. Θεωρείται μία απεικονιστική μέθοδος που εξετάζει διεξοδικά την ανατομία της μήτρας και των εξαρτημάτων και εντοπίζει εάν υπάρχει κάποιο πρόβλημα στη φυσιολογική μορφή και λειτουργία τους.

Το γυναικολογικό υπερηχογράφημα δείχνει με ευκρίνεια την κατάσταση της μήτρας, των ωοθηκών και των σαλπίγγων και βοηθά στη διάγνωση πιθανών προβλημάτων ή επιπλοκών.

Με τον έλεγχο της μήτρας διαπιστώνονται συγγενείς ανατομικές ανωμαλίες, ινομυώματα, πολύποδες ή υπερπλασία ενδομητρίου, ύπαρξη αδενομύωσης κ.α.

Με την εξέταση των ωοθηκών ελέγχουμε το μέγεθος, το σχήμα, το περίγραμμα και τη μορφολογία τους (πολυκυστικές ωοθήκες, ενδομητρίωση, καλοήθεις και κακοήθεις κύστεις και όγκοι ωοθηκών  κ.α.).

Η εξέταση περιλαμβάνει και τον έλεγχο των σαλπίγγων προς αποκλεισμό πιθανής παθολογίας όπως π.χ. υδροσάλπιγγες, εξωμήτριος κύηση, πυελική φλεγμονή.

Κατά την εξέταση μπορεί να χρησιμοποιηθεί έγχρωμο Doppler και τεχνικές 3D απεικόνισης για την καλύτερη δυνατή εκτίμηση του κάθε ευρήματος. Η τρισδιάστατη απεικόνιση μας επιτρέπει να βλέπουμε και να αξιολογούμε το μήκος, το πλάτος και το βάθος των εικόνων. Συνεπώς μας βοηθά στο να εντοπίζουμε ακριβώς την θέση αλλά και το μέγεθος μίας βλάβης (π.χ. σε περίπτωση ενός υποβλεννογόνιου ινομυώματος ή σε περίπτωση μιας συγγενούς ανωμαλίας της μήτρας). Η διάγνωση γίνεται αμέσως και δεν απαιτείται η χρήση φαρμάκων ή σκιαγραφικού.

Στο Κέντρο Προγεννητικού Ελέγχου EmbryoProgress διαθέτουμε υπερσύγχρονο υπερηχοτομογράφο Voluson E8  της  General Electric με 3D διακολπική κεφαλή και δυνατότητα τρισδιάστατης απεικόνισης της μήτρας και των ωοθηκών.

Υπάρχουν δύο είδη γυναικολογικού υπερηχογραφήματος: ο διακολπικός υπέρηχος και ο διακοιλιακός υπέρηχος. Συνήθως, προτιμάται η εξέταση να πραγματοποιείται διακολπικά γιατί η διακολπική οδός προσφέρει καλύτερη απεικόνιση. Ένας λεπτός πομποδέκτης τοποθετείται κολπικά με την απαραίτητη χρήση ειδικού προφυλακτικού και μικρής ποσότητας ειδικού gel. Η κεφαλή υπερήχων λειτουργεί στέλνοντας ηχητικά κύματα και λαμβάνοντας αντανακλάσεις τους πάνω στα κοιλιακά όργανα. Στη συνέχεια, ο υπολογιστής επεξεργάζεται τα κύματα αυτά και δημιουργεί μια εικόνα. Ο Γυναικολόγος – Μαιευτήρας μπορεί να δει άμεσα την εικόνα στο μηχάνημα των υπερήχων.

Ο πομποδέκτης φθάνει σε κοντινή απόσταση από τη μήτρα και τις ωοθήκες, με αποτέλεσμα η ευκρίνεια απεικόνισης να είναι ασύγκριτα καλύτερη σε σχέση με το κοιλιακό υπερηχογράφημα.

Στον διακοιλιακό υπέρηχο, ο πομποδέκτης τοποθετείται εξωτερικά στο κάτω μέρος της κοιλιάς. Ιδανικά η ουροδόχος κύστη της γυναίκας πρέπει να είναι γεμάτη καθώς λειτουργεί σαν «παράθυρο» για να μπορέσουμε να εξετάσουμε τα έσω γεννητικά όργανα. Αυτός ο τρόπος εξέτασης ενδείκνυται σε γυναίκες που δεν έχουν σεξουαλικές επαφές.

Κατά τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο, συστήνεται η γυναίκα να κάνει επίσης ένα γυναικολογικό υπερηχογράφημα. Σε περίπτωση, όμως, που παρουσιαστεί κάποιο γυναικολογικό πρόβλημα ή υπάρχει ήδη κάποια πάθηση υπό παρακολούθηση, τότε μπορεί να χρειαστεί να γίνεται ένα υπερηχογράφημα ανά τακτά διαστήματα.

Στην εγκυμοσύνη, ο πρώτος υπέρηχος πραγματοποιείται περίπου στην 6^η εβδομάδα, ονομάζεται υπερηχογράφημα αρχόμενης κύησης  και επαναλαμβάνεται μέσα στο 1^ο τρίμηνο.

Ανάμεσα στην 11^η και τη 14^η εβδομάδα της κύησης πραγματοποιείται η Αυχενική Διαφάνεια που μαζί με ειδικές εξετάσεις αίματος αποκαλύπτει τις πιθανότητες να παρουσιάζει το έμβρυο τυχόν χρωμοσωμικές ανωμαλίες ή γενετικά σύνδρομα.

Το επόμενο υπερηχογράφημα ονομάζεται υπερηχογράφημα Β’ επιπέδου και πραγματοποιείται ανάμεσα στην 20^η και την 24^η εβδομάδα. Με αυτή την εξέταση γίνεται πλήρης και διεξοδικός έλεγχος της ανατομίας του εμβρύου.

Μεταξύ 27^ης και 28^ης εβδομάδας μπορεί να γίνει το πρώιμο υπερηχογράφημα ανάπτυξης-Doppler, συνήθως επί ενδείξεων όπως αυξημένες αντιστάσεις στις μητριαίες αρτηρίες, αυξημένος κίνδυνος για ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης του εμβρύου κ.α. Μεταξύ 32^ης και της 34^ης εβδομάδας γίνεται το επίσημο υπερηχογράφημα ανάπτυξης-Doppler. Με τα υπερηχογραφήματα αυτά παρακολουθούμε τη θέση, το βάρος και τον ρυθμό ανάπτυξης του εμβρύου, την ποσότητα του αμνιακού υγρού και αξιολογούμε την ροή του αίματος προς τον πλακούντα και το έμβρυο.

Η συχνότητα των υπερηχογραφημάτων είναι πιο αυξημένη και εξατομικευμένη σε περιπτώσεις πολύδυμων κυήσεων ή κυήσεων που παρουσιάζουν προβλήματα στην ανάπτυξη του εμβρύου.

Το γυναικολογικό υπερηχογράφημα συστήνεται σε γυναίκες όλων των ηλικιών κατά τη διάρκεια του ετήσιου προληπτικού ελέγχου. Είναι απαραίτητο καθώς αποτελεί έναν ασφαλή και ανώδυνο τρόπο πρόληψης αλλά και διάγνωσης πιθανής παθολογίας των εσωτερικών γεννητικών οργάνων.

Δεν χρειάζεται κάποια ειδική προετοιμασία για να πραγματοποιηθεί το γυναικολογικό υπερηχογράφημα. Το διακολπικό υπερηχογράφημα γίνεται με κενή ουροδόχο κύστη.

Ο Γυναικολόγος-Μαιευτήρας Δρ. Στέφανος Παπαδόπουλος είναι εξειδικευμένος στην Εμβρυομητρική Ιατρική και σε κάθε εξέταση που αφορά το έμβρυο κατά τη διάρκεια της κύησης. Εκείνος και η ομάδα του στο Κέντρο Προγεννητικού Ελέγχου – Embryo Progress είναι τα κατάλληλα άτομα για να είναι δίπλα σας στην περίοδο της εγκυμοσύνης.